قصهگویی در تمام کشورهای دنیا به یک حرفه تبدیل شده است و از آن بهعنوان یک ابزار برای آموزش غیرمستقیم به کودکان استفاده میشود. امروزه با توجه به مشغلههایی که والدین دارند، کمتر میتوانند برای کودکان خود قصه بخوانند، اما از آنجایی که قصه برای اطفال بسیار اهمیت دارد، نباید از این موضوع غافل شد. با توجه به اهمیت قصهگویی تصمیم داریم در این مقاله به این موضوع بپردازیم و در ادامه کتاب کودک ایرانی و خارجی که برای کودکان مناسب و مفید هستند را معرفی کنیم.
چرا قصهگویی برای کودکان اهمیت دارد؟
شاید با خودتان بگویید که امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی، کودکان میتوانند تنها با فشار دادن یک دکمه از انیمیشنها و داستانهای دیجیتالی استفاده کنند، اما باید گفت که هیچکدام از این روشها نمیتوانند جایگزین قصه برای اطفال شوند و والدین باید حتما زمانی را به خواندن قصه برای کودکان خود اختصاص دهند. حال شاید برای شما سوال پیش آید که اهمیت قصهگویی چیست و چرا توصیه میشود والدین این کار را انجام دهند؟ در ادامه به مواردی اشاره خواهیم کرد که با مطالعهی آنها پاسخ سوال خود را به دست خواهید آورد.
-
آموزش اخلاقیات به کودک
اگر به دنبال یک راه کارآمد هستید تا از طریق آن به کودک خود مفاهیم اخلاق و فضیلت را آموزش دهید، قصهگویی بهترین انتخاب خواهد بود و از آنجایی که در انتهای هر داستان یک موضوع و نکته اخلاقی ذکر میشود، میتوانید با یک انتخاب درست نکتهی اخلاقی را به کودکتان بیاموزید. از جمله موضوعاتی که شما میتوانید با قصه به فرزند خود آموزش دهید باید به مواردی چون احترام به بزرگترها، بخشنده بودن، دلسوز بودن، کمک به دیگران و … اشاره کرد. البته فراموش نکنید که شما به عنوان والدین الگوی اصلی فرزندتان هستید، بنابراین در کنار خواندن قصه برای اطفال حتما خودتان نیز به یک الگوی خوب تبدیل شوید تا بتوانید فرزند خود را بهخوبی تربیت کنید.
-
تقویت تخیل و خلاقیت کودک
زمانی که شما داستانی را برای کودک خود روایت میکنید، کودک شرایط داستان را تجسم و تصور میکند، بنابراین این کار میتواند تاثیر مثبتی در تقویت قدرت تخیل و خلاقیت داشته باشد. برای مثال زمانی که شما یک داستان را برای کودک خود تعریف میکنید و در داستان شما شخصیت شیر وجود دارد، کودک از طریق روشهای مختلف و با توجه به توضیحاتی که شما میگویید شیر را تصور خواهد کرد. این در حالی است که قصههای دیجیتال تصویر شیر را به کودک نشان میدهند و دیگر کودک زمانی برای انجام تصور و تخیل نخواهد داشت.
-
کمک به تحریک شدن احساسات کودک
داستانها انواع مختلفی دارند و شما میتوانید با استفاده از داستانهای مختلف احساسات گوناگونی را در وجود فرزند خود به وجود آورید. احساساتی مانند شادی، غم، نفرت و عشق با داستانها قابل انتقال هستند.
-
تحریک حس کنجکاوی کودک
قصه برای اطفال علاوه بر آنکه یک سرگرمی به شمار میآید، میتواند منجر به یادگیری نیز شود. زمانی که شما یک داستان را برای کودک خود تعریف میکنید، از کلمات جدید استفاده کنید تا با این کار حس کنجکاوی در کودک شما تحریک شود و تلاش کند کلمهی جدید را یاد بگیرد. دقت داشته باشید که لازم نیست خود را به داستانهای معروف و آشنا محدود کنید، بلکه خوب است داستانهایی را با توجه به شخصیتهای مورد علاقهی فرزند خود بسازید و آن را برای کودک تعریف کنید.
-
تقویت رشد مغز کودک
اگر به دنبال راهی هستید که از طریق آن قسمت مربوط به پردازش زبان مغز را تقویت کنید، قصهگویی راه ایدهآلی به نظر میرسد. البته شما باید زمان خواندن قصه برای اطفال تن صدای خود را براساس موقعیتهای مختلف تغییر دهید تا بتوانید به تربیت رشد مغز کودک کمک کنید.
-
آشنایی کودکان با فرهنگ و رسومات جامعه
معمولا آموزش تاریخ و فرهنگ جامعه به کودکان کار سادهای نیست، زیرا آنها این موضوعات را کسلکننده میدانند. حال با توجه به تجربیات بهدست آمده میتوان گفت قصهگویی این مشکل را برطرف کرده و شما میتوانید از داستانهای مختلف برای آموزش این موضوعات استفاده کنید.
-
تقویت مهارتهای ارتباطی و فنبیان کودکان
طبق بررسیهای صورت گرفته کودکانی که والدینشان زمانی را به قصهگویی اختصاص دادهاند، بیشتر در بحثها شرکت میکنند. این موضوع در آینده میتواند به فرزند شما کمک کند که با دیگر افراد و جامعه ارتباط بهتری برقرار کند. بنابراین قصه برای اطفال به تقویت مهارتهای ارتباطی کمک میکند و همچنین باعث میشود که آنها فرصت بیشتری برای بیان افکار و احساسات خود داشته باشند.
نکات اساسی دربارهی قصهگویی برای کودکان
- انتخاب یک داستان مناسب و آموزنده: شما باید یک انتخاب مناسب قصه برای اطفال داشته باشید تا بتوانید نکات آموزنده را به فرزند خود انتقال دهید. از همین رو توصیه میشود داستانهایی را انتخاب کنید که خودتان آنها را شنیدهاید و میدانید که حاوی نکات آموزنده هستند. البته دقت داشته باشید که داستان انتخابی حتما جالب باشد تا کودک به شنیدن آن علاقه نشان دهد.
- با توجه به سن کودک زبان روایت داستان را انتخاب کنید: انتخاب زبان مناسب برای روایت قصه به کودکان بسیار اهمیت دارد. برای مثال اگر کودک شما نوپا است باید داستان را به زبانی تعریف کنید که با او صحبت میکنید. همچنین شما باید برای کودک نوپا خود داستان را ساده و مختصر کنید تا بتواند درک درستی از داستان داشته باشد. اما اگر کودک شما بزرگتر است و توانایی یادگیری لغات جدید را دارد، میتوانید زبان تعریف کردن قصه را تغییر دهید.
- از زبان بدن خود کمک بگیرید: تنها به خواندن متن داستان اکتفا نکنید. شما باید از زبان بدن خود نیز کمک بگیرید تا بتوانید نکتهی اصلی داستان را به فرزندتان بیاموزید. همچنین فرزند خود را تشویق کنید که با زبان بدن احساسات خود را نشان دهد، زیرا این کار باعث میشود که داستان و نکتهی اصلی آن در ذهن فرزندتان باقی بماند.
معرفی بهترین کتابهای قصه برای کودکان
با توجه به اهمیت قصه برای اطفال، تصمیم داریم در ادامه کتاب قصههایی که مناسب هستند و میتوانند نکتهای را به فرزند شما بیاموزند معرفی کنیم تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید.
-
کتاب 365 قصه برای شبهای سال
این کتاب نوشتهی خانم مژگان شیخی است و 365 داستان دارد که شما میتوانید با تهیهی آن هر شب یکی از قصهها را برای کودک خود بخوانید. همچنین از آنجایی که این کتاب حاوی تصاویر مختلف و با کیفیت است، درک داستان را برای فرزند شما ساده میکند. این کتاب از داستان، افسانه و حکایتهای ایرانی تشکیل شده و میتواند نکات مناسبی را به کودک شما بیاموزد.
-
کتاب قصههای خوب برای بچههای خوب
از دیگر انتخابهای مناسب قصه برای اطفال میتوان به کتاب قصههای خوب برای بچههای خوب اشاره کرد. این کتاب نوشتهی مرحوم مهدی آذریزدی است که 8 جلد دارد. این 8 جلد شامل کتابهایی چون کلیله و دمنه، قصههای مرزباننامه، قصههای قرآن، قصههای مثنوی، قصههای قابوسنامه، قصههای سندبادنامه، قصههای عطار و گلستان است. حال اگر کودک شما حداقل 7 سال سن دارد، این مجموعه میتواند برای او جذاب باشد و کمک کند که با پند و اندرزهای مختلف در زمینههای متفاوت آشنا شود.
-
مجموعه کتابهای استینک
مجموعه کتابهای استینک آثار نویسندهای به نام مک دونالد، خالق داستانهای جودی دمدمی است. استینک شخصیت اصلی این داستان که کلاس دوم است، با ماجراهای مختلفی در طول داستان روبرو میشود. تابهحال جلدهای مختلفی از این مجموعه منتشر شده است که میتوان به استینک و قورباغهی عجیب و غریب، استینک و نبرد نهایی کشتی انگشتی، استینک و یک شب خوابیدن کنار کوسهها و … اشاره کرد. شما میتوانید در راستای انتخاب قصه برای اطفال به سراغ این مجموعه بروید و با خواندن کتابهای آن به کودک خود نکات مختلف را آموزش دهید.
-
مجموعه کتابهای هاپو
کتابهای این مجموعه آثاری از اریک هیل هستند. این نویسنده داستانهایی دربارهی یک سگ نوشته است که ماجراهای مختلفی را تجربه میکند. حال از آنجایی که کتابهای این مجموعه داستانهای جذابی دارند و نقاشیهای آن نیز جذاب است، میتوانید برای کودک خود آنها را تهیه کنید. همچنین این کتابها بهدلیل اندازهای که دارند، در دست کوچولوها بهراحتی جا میگیرند و میتوانند نکات آموزندهای را از این کتابها بیاموزند.
-
مجموعه کتابهای وگی ورجه
در رابطه با معرفی قصه برای اطفال میتوان به مجموعه کتابهای ورگی ورجه اشاره کرد. این مجموعه شعرهای کودکانه است که توسط جاناتان لاندن نوشته شدهاند. هرکدام از کتابها ماجرایی از یک بچه قورباغه را تعریف میکنند و از آنجایی که موضوعات آنها جذاب و مفرح است، کودکان علاوه بر آنکه سرگرم میشوند، نکات مختلفی را نیز یاد میگیرند.
سخن آخر
در این مقاله دربارهی قصه برای اطفال و فواید آن صحبت کردیم و به نکاتی که باید هنگام انتخاب یک داستان مناسب توجه کنید نیز پرداختیم. در آخر نیز بهترین کتاب داستانهای کودکانه را معرفی کردیم. حال شما میتوانید با در نظر گرفتن این نکات بهترین کتاب داستان را برای فرزند خود تهیه کنید و بخوانید.