بسیاری از مردم از بازی های فکری در خانه برای تمرین ذهنی خود استفاده میکنند. اما دانشمندان هنوز در مورد اینکه آیا این نوع فعالیتها واقعاً به جلوگیری از زوال عقل کمک میکند یا صرفاً راهی سرگرمکننده برای گذراندن زمان هستند، اطلاعات کافی ندارند. برخی از مطالعات گزارش میدهند که بازی های فکری عملکرد اجرایی و حافظه کاری و سرعت پردازش در مغز افراد جوان را بهبود میبخشد. ولی در مورد سالمندان و بزرگسالان، از مزایای بازیهای فکری برای کمک به محافظت از سلامت شناختی خبر میدهند. در این مقاله پیشنهادات جالبی برای بازی های فکری در خانه، ایدههایی برای سرگرمی کودکان و بزرگسالان، بازیهای فکری کاغذی و همچنین گزینه های خوبی برای گذراندن وقت با نوجوانان 10 ساله ارائه شده است.
بنابراین حداقل کارکرد بازی های فکری در خانه، کاهش استرس و اضطراب و به طور کلی افزایش میزان ترشح اندروفین است. چه از طرفداران سودوکو باشید، و یا از جدول حل کردن و یا ساختن پازل لذت ببرید و یا حتی بازیهای آنلاین را دوست داشته باشید، این اتفاقات در مغز شما رخ میدهد.
بازی فکری چیست؟
بازی فکری نوعی معما است که باعث میشود، فرد خارج از چارچوب فکر کند. برخی از بازیهای فکری آسان و برخی دیگر سخت هستند و میتوانند شما را برای مدتی به تفکر وا دارند. با این حال، بازی های فکری در خانه راه خوبی برای سرگرم شدن کودکان و بزرگسالان است. معمولاً بازی های فکری مربوط به بزرگسالان پیچیدهتر و طولانیتر هستند.
سالهاست میدانیم که ورزش بدن ما را قوی نگه میدارد ولی اکنون شواهد علمی نشان میدهند که بازی های فکری در واقع ورزش دهنی مغز ما هستند و آن را جوان نگه میدارند. این بازی های فکری چه در خانه انجام شوند و یا در محیطهای دیگر آثار مفیدی بر ذهن و روان ما دارند.
از سودوکو با قلم و کاغذ و جدول کلمات متقاطع گرفته تا برنامههای تخصصی تمرین مغز، گزینههای بازی مغزی، فراوان هستند. افراد در هر سنی از بازی های فکری برای بهبود عملکرد ذهنی و جلوگیری از پیری مغز استفاده میکنند.
اگر در روزهای گذشته مرتب قرارهای ملاقات را از دست میدهید و یا وسایلتان را گم میکنید و یا حس میکنید حافظه شما هر روز بدتر از روز قبلی میشود. ممکن است بازی های فکری به شما کمک کند که توانایی مغز و حافظه خود را بهبود ببخشید. شما با تجربه این بازی های فکری در خانه میتوانید علاوه بر افزایش توان مغزی خود اوقات خوبی را با همسالان و یا دیگر اعضای کوچکتر خانه بگذرانید.
نمونههایی از بازی فکری در خانه
بازی های فکری در خانه از تنوع زیادی برخوردارند. در این قسمت به معرفی چند مدل از آنها میپردازیم. این بازیهای فکری طیف وسیعی از عملکردهای شناختی را تقویت میکنند، و ورزش خوبی برای ذهن هستند.
شطرنج، بازی با مکعب روبیک، لگو بازی و پازلهای رومیزی از سری بازیهای فکری خانگی هستند که توجه ما را به خود جلب میکنند و ما را وادار به ایجاد ارتباط جدید میکنند و به به ما این فرصت را میدهند که خارج از چارچوب ذهن خود فکر کنیم.
از دیگر بازیهای فکری که مناسب خانه هستند، میتوان از جدول کلمات متقاطع، تطبیق کلمات، حل کردن معما نام برد. این اسباب بازی بخشهایی از مغز را فعال میکنند که با زبان و واژهیابی سروکار دارند. با فعال شدن این بخشها مغز هرچه بیشتر وادار به ورزش و کار و فعالیت میگردد.
معرفی بهترین بازی های فکری آنلاین در خانه
تعداد زیادی بازی های فکری آنلاین هم در اینترنت قابل دسترسی هستند که میتوان با استفاده از آنها مغز را به ورزش واداشت.
- یکی از شناختهشدهترین برنامههای تمرین مغز و آمادگی ذهنی بازی Lumosity است. برای استفاده از این برنامه میتوانید با استفاده از یک حساب رایگان برای انجام سه بازی در روز ثبت نام کنید. البته برای مراحل پیشترفتهتر باید از سرویسهای اشتراکی این برنامه استفاده کنید. این برنامه با هر نوع سیستم عامل موبایل هماهنگ است. همراه با این برنامه یک برنامه مراقبه و تمرکز حواس به نام Lumosity Mind ارائه میشود که ترکیببندی یک برنامه فکری را کامل میکند.
- بازی فکری آنلاین دیگری که در خانه میتوانید انجام دهید، بازی Elevete است. در این برنامه 35 بازی مختلف گنجانده شده است که حالت فکری آموزشی دارند. این برنامه به صورت رایگان است ولی دارای خریدهای دورن برنامهای است و برای هر نوع سیستم عامل قابل دسترسی است.
این بازی روی خواندن، نوشتن، صحبت کردن و تواناییهای مربوط به ریاضی متمرکز است. با استفاده از این برنامه میتوانید تمرینات خود را روی هر حوزه دلخواه خود متمرکز کنید. مانند بسیاری از بازیهای مغزی دیگر، میتوانید پیشرفت خود را دنبال کنید تا ببینید مهارتهایتان چگونه بهبود مییابند.
- اپلیکشین بعدی بازی فکری Peak است. این بازی فکری روی تمرکز، حافظه، حل مسئله، چابکی ذهنی و عملکردهای شناختی شما کار میکند. Peak بر روی هر نوع سیستم عامل قابل اجرا است. اگر شما فردی رقابتی هستید، ممکن است با دیدن عملکرد خود در برابر سایر کاربران انگیزه پیدا کنید. استفاده از این برنامه رایگان است ولی با خرید یک اشتراک ارزانقیمت ویژگیهای بیشتری را ارائه میکند.
- وب سایت رایگان Braingle که ادعا میکند بزرگترین مجموعه بازیهای فکری جهان را دارد، بیش از 1500 پازل و انواع دیگر بازیهای آنلاین را ارائه میدهد. در این سایت شما حتی میتوانید پازلهای خود را ایجاد کرده و به مغز خود تمرینی فوقالعاده بدهید. این وب سایت دارای طیف گستردهای از پیشنهادات، معماهای جذاب و آزمونهای مختلف است.
- Queendom هزاران تست و نظرسنجی شخصیت دارد. همچنین دارای مجموعه گستردهای از ابزارهایی برای تقویت مغز است. از قسمتهای مختلف این سایت میتوان به معماهای منطقی، کلامی، فضایی و رریاضی نام برد. اگر میخواهید نتایج و امتیازات را ذخیره کنید، به یک حساب کاربری رایگان نیاز دارید.
ایده ساخت سرگرمی کودک و بزرگسال
همیشه امکان گردش و تفریح در هوای آزاد برای افراد فراهم نیست. چه به دلیل همهگیری کرونا، چه به دلیل آلودگی هوا و یا دلایل متنوع دیگر. پس بهتر است به فکر ایدههایی برای ساختن سرگرمیهای جذاب و کاربردی برای کودکان و بزرگسالان در خانه باشیم. در این بخش چند نمونه از این مدل سرگرمیها را معرفی میکنیم.
وقتی در خانه گیر کردهاید یا گزینه دیگری برای انجام دادن به جز پیادهروی ندارید، میتوانید با پیشنهادات زیر کارهای سرگرمکنندهای انجام دهید.
- قبل از قرنطینه به دلیل کرونا، افراد کمی با بازیهای تختهای یا بورد گیم آشنا بودند ولی به دلیل اجبار به خانه ماندن این راه جالب سرگرمی برای کودکان و بزرگسالان طرفدار زیادی پیدا کرد. برای بازیهای کارتی یا بورد گیمها انتخابهای زیادی پیش رو دارید فقط کافی است سری به فروشگاههای آنلاین و یا حضوری بزنید تا با دنیای متنوعی از آن آشنا شوید.
- یکی از سرگرمیهای جذابی که میتوان در خانه انجام داد، آشپزی گروهی است. پختن خوراکیهای جدیدی که تا بهحال تجربهای از پختن آن نداشته باشید مانند نان و یا شیرینی، میتواند باعث گذراندن اوقات لذت بخشی در خانواده گردد. برنامهریزی برای آشپزی، خرید مواد لازم و سرو آن از قسمتهای جالب این سرگرمی خانوادگی است.
- یک بازی کارتی خودساخته، طراحی کنید. در مورد نوع بازی که میخواهید بسازید بحث کنید. قوانین آن را طراحی کرده و قطعات بازی را خودتان بسازید. ارائه بازی و قوانینی که میخواهید ایجاد کنید، زمان مناسبی برای تعامل با یکدیگر است. نتایج همکاری شما برای ساختن بازی جدید و انجام آن بسیار هیجانانگیز خواهد بود.
- ساز بزنید، اگر نمیدانید چگونه، اکنون زمان مناسبی برای یادگیری آن است. بسیاری از مربیان ساز با برگذاری کلاسهای آنلاین در این روزها، این امکان را برای همه فراهم آوردهاند تا در خانه نواختن سازهای مختلف را فرا بگیرند.
- یک داستان کوتاه بنویسید. یک مقاله کوچک یا حتی خاطره و یا دلنوشته. هرچیزی که خارج از منطقه امن شما باشد.
- در موضوعی که به آن علاقه دارید، مطالعه عمیق کنید. این موضوع میتواند از تاریخ گرفته تا جغرافیا و هر موضوع دلخواه دیگری که همیشه مورد علاقه شما بوده ولی زمانی برای مطالعه درباره آن نداشتهاید، باشد.
- یک باغ کوچک خانگی پرورش دهید. تنها چیزی که برای آن نیاز دارید یک گلدان، مقداری دانه سبزیجات (در همه گلفروشیها و یا باغهای گل انواع آن موجود است.) مقداری خاک و کمی اراده و اندکی علاقه است. کودکان از این کار لذت زیادی میبرند. با این تجربه آنها علاوه بر یادگیری مراحل رشد انواع گیاهان و سبزیجات، به خوردن آنها نیز علاقهمند خواهند شد.
بازی های فکری در خانه با کاغذ
از سرگرمیهای دیگر خانوادگی که هم برای کودکان و هم بزرگسالان مناسب است بازیهایی است که در خانه و با کاغذ انجام میشود.
- جدول کلمات متقاطع: حل کردن جدول سرگرمی است که در همه حال میتوانید انجام دهید چه در حال تماشای تلویزیون و یا وقتی که دراز کشیده و مشغول استراحت هستید.
- ساختن اوریگامی: آموزشهای آنلاین زیادی برای ساختن این سازههای کاغذی در اینترنت وجود دارد. شما میتوانید با یاد گرفتن آنها به همراه کودکان اوقات خوبی را سپری کنید.
- تطبیق کارتهای تصویری: این بازی کلاسیک کمک زیادی به تقویت حافظه و تمرکز میکند. برنده بازی کسی است که به یاد داشته باشد کارتهای همشکل کجا هستند و بتواند حداکثر جفتها را در انتهای بازی جمع کند.
- حل پازل: ساختن پازل برای تمامی سنین بازی جذابی است و با توجه به تنوع طرحها و تعداد تکهها، همه میتوانند از آن لذت ببرند. پازل از جمله سرگرمیهای کاغذی است که نتیجه ملموس دارد و با قاب کردن تصویر به دست آمده برای سالها از دیدن آن لذت برد.
- مجموعهای از عکسهای خانوادگی گرفته شده در رویدادهای مختلف را انتخاب کنید. این عکسها را در گروههایی جمعآوری کنید و شروع به ساختن یک دفترچه یادداشت کنید. شاید بخواهید روی سفر خاص خانوادگی یا هر رویداد مهم دیگر تمرکز کنید. ایدههای ایجاد دفترچه یادداشت خانوادگی شما بیپایان است. این دفترچه را شخصی کنید و آن را برای خود بسازید. با این کار برای شما و کودکانتان خاطرات جالبی مرور خواهد شد و این خاطرات همراه با دفترچه یادداشت همیشگی میگردند.
بازی و سرگرمی در خانه برای کودکان و نوجوانان 10 ساله
لیست بازیها و فعالیتهایی که میتوانید بدون وسیله و یا با کاغذ در خانه انجام دهید بیپایان است. آنچه مهم است این است که ذهن را همیشه فعال نگه دارید. همه چیز به این بستگی دارد که یک فرد چقدر میتواند خلاق باشد و این خلاقیت را به روشهای مختلف با بقیه به اشتراک بگذارد.
- از بازیهایی که در خانه میتوانید برای کودکان و یا نوجوانان طراحی کنید، ایده پیدا کردن چیزهای پنهان است. فهرستی از چیزهایی که باید پیدا شوند را برای آنها تهیه کنید و به افراد شرکتکننده بدهید. وسایل گمشده میتوانند در داخل خانه یا در فضای باز اطراف حیاط باشند. برای جذابیت بازی میتوانید محدودیت زمانی برای پیدا کردن وسایل گمشده قرار دهید. سرنخهایی که به طور پیدا و پنهان در سر راه شرکتکنندگان میگذارید هیجان بازی را بیشتر میکند.
- بازی با کلمات. فرزندانتان را تشویق کنید تا جدول کلمات متقاطع یا جستجوی کلمات را برای دوستان و خانواده خود بسازد تا مهارت لغوی خود را توسعه دهد.
- نوشتن ایدهها: وبلاگنویسی، نوشتن خاطرات و داستانهای کوتاه را در نوجوان خود تشویق کنید. نوجوانان ممکن است دوست داشته باشند یک مجله یا کتاب مورد علاقه خود را نگه دارند و یا فهرستی از عناوین، تصاویر و یا طرحها را داشته باشند. آنها را تشویق کنید که به آنچه خواندهاند نگاه کنند.
- یک گروه مطالعه خانوادگی داشته باشید.
- یک بازی رومیزی با هم انجام دهید.
- به یک کتاب صوتی مخصوص نوجوانان گوش کنید.
- در یادگیری یک زبان جدید به او کمک کنید.
- در رابطه با شغل آینده او صحبت کنید و اگر لازم بود تحقیقاتی را درباره آن شروع کنید.
- با بدن انسان آشنایش کنید.
- به او کمک کنید تا مانند شخصیت مورد علاقهاش لباس بپوشد.
- یک شب فیلم خانوادگی داشته باشید. یک فیلم خانوادگی انتخاب کنید و مانند سینما تجربه دیدن فیلم در کنار همدیگر به همراه خوردن پاپکورن را تجربه کنید. این تفریح خانوادگی جزو خاطرههای خوب خانوادگی شما خواهد ماند.
- با خمیر بازی اشکال خلاقانه بسازید.
- به او کار با نرم افزارهای گرافیکی ساده را بیاموزید.
- تاریخچه خانواده را با هم دوره کنید.
تمامی پیشنهادات عملی که در بالا ذکر شد، بازی های فکری هستند که در خانه میتوانید انجام دهید و علاوه بر افزایش توان مغزی خود، از گذراندن وقت با خانواده و همسالان هم لذت ببرید.