آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودکان

یکی از مهارت های حرکتی ظزیف در کودکان استفاده از قاشق و چنگال برای غذا خوردن است. در این مقاله از مجله تخصصی آریاکید به آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودکان می‌پردازیم.

این‌طور به نظر می­ رسد که با معرفی ساده قاشق و چنگال به کودک نوپا نمی‌­توان انتظار داشت که کودک، کثیف‌کاری هنگام غذا خوردن را کنار گذاشته به سادگی از قاشق و چنگال استفاده کند.

به یاد داشته باشید کودک نوپای شما زمانی می‌تواند به درستی از قاشق و چنگال استفاده کند که از لحاظ رشدی توانایی لازم را کسب کرده باشد.

استفاده از ظروف یک راه عملی برای کمک به کودک شما در رشد اولیه مهارت های حرکتی ظریف است. استفاده از ظروف غذا خوردن حتی می‌تواند به آمادگی کودک شما برای نوشتن کمک کند.

یکی از مهم‌ترین علائم رشد کودک برای تبحر در مهارت غذا خوردن با قاشق و چنگال به وجود آمدن هماهنگی کافی بین دست و چشم کودک است. همچنین کودک شما باید از لحاظ ادراک بینایی و ثبات بدنی به اندازه کافی رشد کرده باشد.

در کنار این موارد باید بدانیم که یادگیری غذا خوردن با قاشق و چنگال یک فرآیند تدریجی بوده و به هیچ وجه نباید به کودک فشار وارد کرد. در ادامه راهکارهایی برای آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودک ارائه می‌شود.

مهارت های پیش نیاز برای آموزش استفاده از قاشق و چنگال

این مهم است که کودک شما در هنگام یادگیری هر مهارت جدیدی در موقعیت خوبی قرار گیرد. در ابتدا اطمینان حاصل کنید که کودک شما به خوبی روی صندلی بلند یا روی پاهای شما تکیه می‌کند. می‌توانید از کوسن‌ها یا بالشت‌ها استفاده کنید تا به کودکتان کمک کنید صاف روی صندلی بلند خود بنشیند.

کودکان باید مهارت و قدرت انگشتان را همراه با هماهنگی دست و چشم به دست آورند. تسلط بر ابن مهارت ها برای چنگ زدن بسیار مهم است. این مهارت زمینه مهمی برای بسیاری از مهارت های دیگر است که به طور مداوم از آنها استفاده خواهند کرد.

توانایی در دست گرفتن شئ، نشان دهنده هماهنگی مغز و ماهیچه‌ها است که برای کمک به استقلال فزاینده لازم است. استفاده از قاشق و چنگال مهارتی است که برای تغذیه و عملیات پیشرفته‌تر بسیار مهم است.

بچه ها بیشتر این مهارت ها را فقط از طریق تکرار فعالیت های روزانه به دست می‌آورند. هر وعده غذایی می‌تواند فرصتی برای آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودکان باشد.

غذا به دهان گرفتن

برای تسلط بر استفاده از ظروف، کودک شما باید ابتدا مفهوم انتقال غذا از روی میز به دهان خود را درک کند. بچه ها معمولا با استفاده از یک حرکت چنگک زدن برای جمع کردن غذا به سمت آنها و چرخاندن انگشتان خود به سمت کف دست خود شروع به تغذیه می‌کنند.

در این مراحل اولیه، می‌توانید با دادن چند تکه غذا – مانند پفک یا تکه‌ای موز – در سینی، به آنها کمک کنید هنگام شروع وعده غذایی، مهارت چنگ زدن خود را تقویت کنند. یا هر بار یک تکه را به سمت آنها نگه دارید و تا زمانی که با انگشت اشاره و شست خود آن را نگیرند آن را رها نکنید.

آنها باید این مهارت را نسبتا سریع طی چند روز به دست آورند. اما بهتر است این مهارت را فقط برای چند دقیقه در ابتدای غذا تمرین کنید. شما نمی‌خواهید آنها در حین یادگیری بیش از حد ناامید شوند.

یکی از راه‌های سرگرم‌کننده که می‌توانید در اوایل به کودک خود کمک کنید، این است که با بازیگوشی با یک قاشق غذا اطراف صورت و دهان فرزندتان (مانند گونه‌ها یا بینی) را لمس کنید.

اغلب، کودک شما به سمت قاشق می‌چرخد و دستش را بلند می‌کند تا آن را بگیرد و سپس سعی می‌کند قاشق را در دهانش بیاورد.

مهارت های پیش نیاز

آوردن قاشق به دهان کودک مستلزم آن است که مهارت‌ های حرکتی مثل مشابه مثل آوردن اسباب‌ بازی‌ ها به دهان خود را توسعه دهد. بنابراین برای کودکان خردسال مناسب و مفید است که اسباب‌ بازی‌ ها، دست‌ها، پاها (تقریباً همه چیز) را به دهان خود بیاورند.

اگر کودک اقلامی را به طرف دهان نمی‌برد، می‌تواند علامت هشداری برای تاخیرهای رشدی و یا حسی باشد. اگر نگران تسلط فرزندتان بر این مرحله هستید، مناسب است آن را با پزشک کودک  میان بگذارید.

زود شروع کنید

بسیاری از والدین نمی‌دانند که بچه ها از چه زمانی باید از ظروف غذاخوری مانند قاشق، چنگال و غیره استفاده کنند؟

اگرچه سن مشخصی وجود ندارد، اما هر چه زودتر کودک شما تغذیه خود را بیاموزد، برای شما و کودکتان بهتر است.

به احتمال زیاد کودک شما از قبل از طریق اسباب بازی ها با بازی ظروف آشنا است. بنابراین یک قاشق نباید برای آنها چیز جدیدی باشد. اگر چه زمانی که آنها متوجه می‌شوند.

ترفند این است که قاشق را از دست خود به دست آنها انتقال دهید. در بیشتر موارد، این اتفاق می‌تواند در زمانی رخ دهد که آنها غذاهای انگشتی را کشف کرده‌اند.

به این دلیل که اساس استفاده از ظروف، مفهوم انتقال غذا از سفره به دهان است. این کار همچنین به یک مچ به اندازه کافی قوی نیاز دارد. این ممکن است در سن 6 ماهگی اتفاق بیفتد.

آموزش را از قاشق شروع کنید

بین ۹ تا ۱۴ ماهگی می‌­تواند زمان مناسبی برای آموزش استفاده از قاشق به صورت مستقلانه برای کودک شما باشد. از کودک بخواهید که با قاشق خود مقداری غذا بردارد و تلاش کند که آن را به دهان ببرد.

در ابتدا، می‌توانید به آن‌ها قاشق خود را بدهید تا در حین غذا دادن به آن‌ها آن را نگه دارند تا آنها شروع به تداعی یک قاشق با غذا کنند.

شاید بهترین روش این باشد که به کودک دو قاشق بدهید؛ یکی را برای تمرین مستقلانه استفاده از قاشق و دیگری برای اینکه با کمک شما با آن غذا بخورد.

روش دیگر این است که قاشق کودک را برایش با مقداری غذا (پوره سیب زمینی یا فرنی یا غذاهایی که کمتر می‌ریزند، مناسب‌تر هستند) پر کنید و از کودک بخواهید که آن را به دهان ببرد. این روش را باید مدتی ادامه دهید تا کودک بتواند مستقلانه از قاشق استفاده کند.

قاشق‌ها باید به اندازه‌ای کوچک باشند که در دهان کودک شما قرار بگیرند. آنها همچنین باید نسبتا آسان در دست قرار بگیرند و به اندازه کافی سبک باشند که بدون تلاش زیاد سنگین شوند.

غذاهایی که به قاشق می‌چسبند برای یادگیری بسیار عالی هستند. به پوره سیب زمینی شیرین یا بلغور جو دوسر فکر کنید. آنها حتی ممکن است سعی کنند قاشق را به دهان خود بگذارند، بنابراین اگر این کار را به تنهایی امتحان کردند، آنان را بسیار تشویق کنید.

مراحل آموزش استفاده از قاشق

می‌توانید کاسه خود را با کمی غذا در آن به آنها بدهید و ببینید که آیا آنها سعی می‌کنند به تنهایی از آن استفاده کنند یا خیر. می‌توانید برای مدتی از دو کاسه استفاده کنید و به آنها غذای بیشتری بدهید تا خودشان بخورند و کمتر و کمتر به آنها غذا بدهید.

در نهایت، می‌توانید یک کاسه به آنها اختصاص دهید و گهگاه به آنها کمک کنید. بیشتر بچه‌ها خودشان شروع به تشخیص این موضوع می‌کنند. اما اگر کودک شما به‌طور خاص از تغذیه خود ناتوان است، می‌توانید با گذاشتن دست خود روی دست و انتقال غذا به داخل دهان او کمک کنید.

مطمئن شوید که به آنها اجازه دهید خودشان هم تلاش کنند و این کار را مثل یک بازی و سرگرم‌کننده نگاه کنید.

اگر کودک شما در سنی است که انتظار می‌رود آموزش استفاده از قاشق را یاد بگیرد، هیجان‌زده نیست یا علاقه‌ای به تغذیه خود ندارد می‌توانید انواع قاشق یا ظروف دیگر را امتحان کنید.

گاهی اوقات گرفتن یک قاشق خاص برای کودک شما راحت نیست. بنابراین امتحان کردن قاشق های مختلف می‌تواند کمک کننده باشد. شما هم می‌توانید خلاق باشید. می‌توانید با قاشق های اسباب بازی رنگی و جذاب او را به تغذیه مستقل تشویق کنید.

گاهی اوقات تعویض ظروفی که فرزندتان از آن استفاده می‌کند می‌تواند دنیای متفاوتی را ایجاد کند.

نسبت به ریختن غذا حساسیت به خرج ندهید

در ابتدا که کودک شما استفاده از قاشق و چنگال را به صورت مستقلانه شروع می­‌کند، به احتمال زیاد غذای زیادی روی میز یا زمین خواهد ریخت.

در این زمان به یاد داشته باشید که تغییر روش غذا خوردن از انگشتان به قاشق یک فرآیند تدریجی برای کودک است. پس نسبت به اینکه کودک شما در کنار ریختن غذا گاهی از انگشتان خود برای برداشتن و خوردن غذا استفاده کند، حساسیت به خرج ندهید.

نکته کلیدی در اینجا این است که با چیزهای خیلی آبکی (مثل سوپ)شروع نکنید. بهتر الست با غذایی تمرین کنید که به خوبی به قاشق بچسبد.

آموزش اولیه با قاشق به معنای واقعی کلمه بسیار ساده است. وقتی قاشق را در دست گرفتند، مابقی کار فقط به تمرین بستگی دارد. سپس، به آنها کمک کنید تا غذا را از کاسه خود بیرون بیاورند و به سمت دهان هدایت کنند.

کودک ممکن است در این مرحله به کمک شما برای نیاز داشته باشد. پس توقع نداشته باشید کودک خیلی سریع بتواند استفاده مستقلانه از قاشق را یاد بگیرد.

آموزش خود را با مثال‌­های متعدد همراه کنید

غذای کودک را به تکه‌­های مناسب خرد کنید و به کودک نشان دهید که چطور یک تکه غذا را به چنگال خود می­‌گیرید.

ضرورت دارد هنگامی که کودک در حال صرف غذا است، شما نیز او را همراهی کنید. تا بتواند ببیند که شما چطور از قاشق و چنگال استفاده می­‌کنید.

کودکان علاقمند هستند که از رفتارهای بزرگ‌ترها الگوبرداری کنند.

آموزش استفاده از قاشق و چنگال را می‌توانید با بازی از طریق اسباب بازی های ظروف تمرین کنید.

کودک خود را درگیر فرآیند آموزش استفاده از قاشق و چنگال کنید

کودک را تشویق کنید که هنگام چیدن میز غذا به شما کمک کند. این تمرین می­‌تواند کودک شما را با اسباب و لوازم غذا خوردن آشناتر و او را در فرآیند یادگیری استفاده از قاشق و چنگال یاری کند.

با کودک خود در مورد کاربرد هر کدام از این وسایل (قاشق، چنگال و چاقو) صحبت کنید. تا کودک نسبت به مفهوم استفاده از قاشق و چنگال به هنگام صرف غذا درک قابل قبولی پیدا کند.

چنگال را به کودک معرفی کنید

زمانی که کودک توانست از قاشق خود به صورت مستقلانه استفاده کند، چنگال را وارد کار کنید. انتظار می‌رود که کودکان از ۱۸ ماهگی تا دو سالگی بتوانند در کنار استفاده از قاشق، از چنگال نیز استفاده کنند.

می‌­توان از کودک خواست که برای گرفتن یا جدا کردن تکه­‌های غذا از چنگال در کنار قاشق استفاده کنند. دور از انتظار نیست که گاهی کودک از دستان خود نیز استفاده کند تا بتواند با چنگال غذایش را بگیرد. در این مورد کمی صبور باشید و به کودک فشار نیاورید.

در صورت تسلط بر استفاده از قاشق، آموزش استفاده از چنگال کمی ساده‌تر خواهد بود، اما نیاز به تغییر مواد غذایی دارد. شما در اینجا باید به دنبال غذاهای جامد مناسب باشید. تکه‌های ناگت مرغ برای این مرحله مناسب هستند.

هنگامی که آنها با قاشق غذا می‌خورند، می توانید یک چنگال ایمن برای کودک نوپا معرفی کنید. بهترین چنگال‌های کودک نوپا دارای دسته‌های نرم و عریض با بند فلزی با نوک صاف هستند که امکان استفاده راحت‌تر را فراهم می‌کند.

در ابتدا چنگال را همراه با چند تکه غذای ساده مانند یک ناگت مرغ یا مکعب پنیر نرم روی سینی آنها قرار دهید. اگر استفاده از چنگال برای کودک دشوار باشد، می‌توانید برای مدتی مانند مرحله آموزش استفاده از قاشق، به آنها کمک کنید.

با هر یک از این مهارت‌ های جدید، احساس نکنید که باید خیلی سریع وارد عمل شوید. فرزند شما به زمان نیاز دارد تا با سرعت خودش یاد بگیرد.

استفاده از چاقو

استفاده از چاقو برای کودکان نیازمند مهارت بیشتر است. پس در معرفی آن به کودک به صورت تدریجی عمل کنید. شاید زمان مناسب برای معرفی چاقو به کودک بعد از ۲/۵ سالگی باشد.

بهتر است با چاقوی اسباب بازی پلاستیکی بی‌خظر شروع کنید. در ابتدا از کودک بخواهید که از چاقو برای بریدن غذاهای نرم‌­تر استفاده کند.

برای اینکه بدانید این فرآیند به چه مقدار آهسته و تدریجی است، باید گفت که اگر کودک شما در حدود ۲/۵ سالگی توانست از چنگال برای گرفتن غذا استفاده کند، به احتمال زیاد در حدود چهار سالگی نیز می­‌تواند برای برش غذا از چاقو و گرفتن آن با چنگال استفاده کند.

سعی کنید همواره از چاقوهای مخصوص کودکان استفاده کنید. چراکه چاقوهای معمولی ممکن است دهان و دست کودک شما را ببرند.

روی یکی از جنبه های استفاده از چاقو در یک زمان کار کنید، به عنوان مثال. پخش یا برش همچنین می‌توانید با استفاده از قاشق، چنگال و چاقو (برای بریدن و پخش کردن) در طول فعالیت‌های دیگر تمرین کنید.

همچنین از کودک بخواهید در کارهای آشپزخانه و تهیه غذا شما را همراهی کند که این کار می­‌تواند مهارت کودک را در استفاده از چاقو بالا ببرد.

از قاشق و چنگال و چاقوی مخصوص کودکان استفاده کنید

همانطور که گفتیم در ابتدا بهتر است که از ظروف اسباب بازی استفاده کنید. این کار برای آشنایی کودکان با ظروف بسیار مناسب و سرگرم‌کننده است.

در آغاز آموزش استفاده از قاشق و چنگال نیز ضرورت دارد که از ابزار مناسب استفاده کنید. از قاشق، چنگال و چاقویی استفاده کنید که مناسب سن کودک شما است.

این قاشق و چنگال‌­ها دارای طرح و شکل­‌های متنوعی هستند و می­‌توانند کودک شما را نسبت به استفاده از آنها بیشتر ترغیب کنند.

یادگیری استفاده از قاشق و چنگال نیاز به تمرکز دارد. زمان آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودکان از فضایی استفاده کنید که حواسش پرت نشود.

در زمان بازی با کودک خود تمرین کنید

میزبان خاله‌بازی کودک خود شوید و تظاهر کنید که به خرس عروسکی و دیگر عروسک ­‌ها غذا می‌دهید. می‌­توانید این تمرین را با دانه­‌های نپخته برنج یا پاستا انجام دهید. این تمرین می­‌تواند هماهنگی چشم و دست کودک را ارتقا دهد.

کودکان معمولا به طور طبیعی به بازی با اسباب بازی ظروف علاقه‌مند هستند. از این انگیزه آنها برای آموزش استفاده از قاشق و چنگال استفاده کنید.

یادگیری یک مهارت جدید به زمان نیاز دارد، بنابراین در حمایت کردن تا زمانی که احساس کنید کودک در حال پیشرفت است، پشتکار داشته باشید.

کودکان به روش‌های مختلف یاد می‌گیرند، بنابراین ممکن است لازم باشد رویکرد خود را تغییر دهید. راه های مختلفی وجود دارد که می‌توانید به آنها کمک کنید.

حرف پایانی آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودکان

آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودکان با ریخت و پاش و کثیف‌کاری همراه است. برای اینکه این آشفتگی اجتناب‌ناپذیر را قابل کنترل کنید، سعی کنید از یک سفره زیر صندلی آنها استفاده کنید و یک پیش بند  انتخاب کنید. ترفند

راه دیگر برای کم کردن ریخت و پاش این است که هر بار فقط مقدار کمی غذا در کاسه به آنها بدهید.

در انتها به یاد داشته باشید که یادگیری استفاده از قاشق و چنگال مانند هر آموزش دیگری، می­‌تواند از کودکی به کودک دیگر تفاوت‌های چشمگیری داشته باشد.

در نتیجه ضرورت دارد که والدین با صبر و آمادگی لازم نسبت به افزایش زمان آموزش و همین طور کثیف‌کاری­‌های احتمالی کودک به هنگام یادگیری استفاده از قاشق و چنگال، روند آموزش خود را ادامه دهند.

به خاطر داشته باشید که استفاده از ظروف اسباب بازی بهترین روش شروع آموزش استفاده از قاشق و چنگال به کودکان است.

منابع:

Walton, Heather. August 2014. How to move from fingers to forks. Retrieved March 29, 2016.

Fox, Hannah. march 2008. 8 Ways To Get Your Toddler Using Cutlery. Retrieved March 29, 2016.

https://www.fatherly.com/health-science/toddler-spoon-fork-expert/

https://parenting.firstcry.com/articles/teaching-preschoolers-to-use-forks-and-spoons/

https://kidswhocount.org/2019/02/26/utensils/