بهبود مهارتهای پایه, تربیت کودک و نوجوان

تفسیر نقاشی کودکان و ابعاد مختلف آن

تفسیر نقاشی کودکان و ابعاد مختلف آن

نقاشی یکی از مهم‌ترین فعالیت­‌هایی است که کودکان به ویژه در دوران پیش از دبستان انجام می­‌دهند. تحلیل نقاشی کودکان می‌تواند اطلاعات مفیدی را در مورد احساسات و حالات درونی کودک به ما بدهد. از این رو، در این مقاله از مجله تخصصی آریاکید به تفسیر نقاشی کودکان و ابعاد مختلف آن می‌پردازیم.

نقاشی برای کودک فقط وسیله­‌ای برای بیان یا توضیح و تشریح موجودات و اشیاء نیست، بلکه در عین حال ابزاری برای بیان زندگی عاطفی کودک است.

در حقیقت کودکان با نقاشی کشیدن احساسات و حالات روحی روانی خود را بیان می­‌کنند. نقاشی کودکان آینه‌­ای از احوالات درونی است و روانشناسی نقاشی کودکان می­‌تواند ما را با دنیای پررمز و راز کودکان آشنا کند و نکات جالبی از روحیه و شخصیتشان را آشکار ­کند.

آشنایی با مفهوم عناصر بصری برای تفسیر نقاشی کودکان

تفسیر نقاشی کودکان نیازمند آشنایی با معنی و مقهوم عناصر موجود در نقاشی است. در ادامه به مفهوم برخی از اجزای نقاشی کودکان اشاره می‌کنیم تا خودتان بتوانید به تفسیر نقاشی کودکان ‌بپردازید.

ترسیم خانه

کودکان از همان سنین خردسالی در نقاشی خود خانه را ترسیم می­‌کنند. در خانه­‌ای که کودک ترسیم می­‌کند، ۳ بخش قابل تشخیص است: ساختمان یا بدنه اصلی، بام خانه و زیرزمین. ساختمان اصلی خانه شامل پنجره­‌ها و درها است.

در تفسیر نقاشی کودکان هر بخش خانه دارای مفهوم خاص خود است. بخش اصلی خانه و بام خانه در حقیقت نشانه فکر و تخیل کودک است و زیرزمین که اغلب ناپیدا است، نشانه قلمرو پنهانی و ارزش­‌های ناهشیار است.

در و پنجره­‌های بزرگ نشانه پذیرندگی، میل به تقسیم و مشارکت، روحیه باز و برون­‌گرایی کودک است.

در روانشناسی نقاشی کودکان، خانه بدون در یا درها و پنجره­‌های کوچک نشان‌دهنده کمرویی و درون‌گرایی کودک است.

اگر پنجره‌­های خانه با پرده یا گل تزئین شوند، نشان‌دهنده خوش‌بینی کودک نسبت به زندگی است.

کودکانی که درهای متعدد برای خانه ترسیم می­‌کنند، نیاز به ایجاد ارتباطاتی گسترده‌تر دارند.

در تفسیر نقاشی کودکان کشیدن جاده و راه در نقاشی، نشان‌دهنده یک نماد ارتباطی و تبلور دیدگاه کودک در برابر زندگی است.

در واقع شیوه کشیدن راه در نقاشی بر اساس برداشت کودک از مسیر فردی، خانوادگی و مسیر زندگی است. مثلاً ترسیم راه‌های زیاد و پراکنده گاه نشانه ناآرامی و ناپایداری ذهن کودک است.

مفهوم خانه و درخت در نقاشی کودکان

مفهوم درخت در تفسیر نقاشی کودکان

معمولاً از چهارسالگی کشیدن درخت در نقاشی کودکان شروع می‌شود. کودکان درخت را در سه قسمت ترسیم می­‌کنند؛ تنه درخت، شاخ و برگ و ریشه‌ها که در زمین یا باغچه­‌اند.

کشیدن ریشه­‌های درخت نشانه زوایای پنهان و زیرزمینی است که جنبه­‌ای حیاتی دارد و در حقیقت درخت را تغذیه و محافظت می‌کند.

معمولاً کودکان تا یازده سالگی ریشه­‌ها را ترسیم نمی­‌کنند. ریشه­‌ها در واقع نشانه مسائل بیان نشده و کنجکاوی­‌های وسوسه‌انگیز در کودک است.

در تفسیر نقاشی کودکان، تنه درخت نماد قدرت، نیرو و حیات و چگونگی ارتباط با زندگی روزمره و عینی است. مثلاً کودکانی که تنه درخت را پهن و بزرگ­‌تر از سایر اجزا می­‌کشند، نشانه قدرتمندی، لبریز شدن از نیروی زندگی و نیازشان به جنب و جوش و تحرک را نشان می­‌دهند.

درختانی که بر روی تپه یا خطی برجسته ترسیم می­‌شوند، معمولاً نشانه خودمیان‌بینی و خوددوست‌داری کودک است.

در تحلیل نقاشی کودکان کشیدن یک شاخه تنها بر روی درخت اگر در قسمت چپ درخت کشیده شود، نشانه تمایل کودک به شبیه شدن به مادر است و اگر در سمت راست کشیده شود، نشانه اقتدارگرایی و همانندسازی با پدر است.

شاخ و برگ­‌های درخت معمولاً نشانه افکار، معنای ارتباطی و عقلی، استدلال، منطق و خیال­پردازی در کودک است. مثلاً شاخه­‌هایی که به صورت دو خط ترسیم می­‌شوند، ارتباط کودک با واقعیت را نشان می­‌دهند و باز بودن انتهای شاخه­‌ها نشانه برون‌گرایی است.

کشیدن برگ بر روی شاخه­‌ها گرایش کودک به زیبایی و تزئینات و میل به ارتباط با دیگری و پذیرفته شدن را نشان می­‌دهد.

مفهوم زمین، آسمان و ستارگان در تحلیل نقاشی کودکان

زمین: زمین در تفسیر نقاشی کودکان نشانه ثبات و امنیت است و معمولاً در سنین ۵ یا ۶ سالگی ترسیم می­‌شوند.

آسمان: نماد پاکی و الهام است چون جایگاه ستاره­‌ها، پرنده­‌ها، ماه و خورشید و… است.

ستارگان: میل به درخشش و جلب توجه هستند و نیاز کودک را به تحسین شدن و جلب محبت دیگران نشان می­‌دهند.

ترسیم خورشید

خورشید در تحلیل نقاشی کودکان بیانگر امنیت، گرما، خوشحالی، قدرت و نمادی از پدر است. همچنین نماد باروری، اقتدار و خلاقیت مردانه است.

نحوه کشیدن خورشید در روانشناسی نقاشی کودکان، چگونگی ارتباط کودک با پدر را نشان می­‌دهد. مثلاً وقتی کودک خورشید را درخشنده و گسترده و نورانی ترسیم می­‌کند، نشانه اهمیت پدر و وجود رابطه خوب بین کودک و پدر است.

در تفسیر نقاشی کودکان، غروب خورشید کوششی در زیباتر نشان دادن نقاشی است. اگر خورشید دائماً در سمت چپ کشیده شود، نشانه آن است که مادر برای کودک منبع اقتدار است.

کودک در حال نقاشی

ماشین، کشتی و هواپیما

ماشین: ماشین در تعبیر نقاشی کودکان، نماد قدرت است. اگر کودکی با لوازم طراحی و نقاشی خود تنها ماشین­‌ها را نقاشی کند، احتمالاً نشانه وابسته بودن به دنیای خارج و ترجیح دادن دنیای ماشینی به دنیای انسان‌ها است.

کشتی: ترسیم کشتی برای برخی کودکان گاه نماد خیال­پردازی و تمایل به تغییر وضعیت است.

هواپیما: در تحلیل نقاشی کودکان هواپیما گرایش به قدرت و اعتلای زیاد را نشان می‌­دهد. هواپیمای جنگی یا بمب‌افکن گاهی نشانه تعارض و پرخاشگری است.

معنی ابر، آب، رنگین کمان، کوه و جنگل در تفسیر نقاشی کودکان

ابر: ترسیم ابرهای درهم، فشرده و متراکم معرف مادری است که کودک حضور وی را هر لحظه احساس می­‌کند.

آب: آب در تحلیل نقاشی کودکان سرچشمه حیات و نمادی از قدرت زنانه و مادر است و معرف هیجان‌ها، احساسات و نیروی تخیل است.

رنگین کمان: به منزله پلی میان آسمان و زمین و معرف قدرت الهی و حمایتی اسرارآمیز است. رنگین کمان نشانه بازگشت به آغوش مادرانه و جستجوی حمایت او است.

کوه: اگر کوه‌ها به صورت منحنی و بدون زاویه ترسیم شوند، نماد حسی از مادر و نشانه عشق، تغذیه و عاطفه­ هستند. کوه‌های خشک و نوک‌تیز در تفسیر نقاشی کودکان نمادی از مشکلات و مسائلی است که بر سر راه کودک قرار دارد.

جنگل: از نمادهای زنانه است. جنگل گاهی حمایت‌کننده و معرف پناهگاه و محلی امن است و لذا نمادی از مادر است و گاهی تهدیدآمیز و رعب‌آور است که نشانه ترس از مواجهه با نیروهای درونی است.

معانی آدمک و اجزای آن در تفسیر نقاشی کودکان

کودکان از ۳ سالگی شروع به ترسیم آدمک می­‌کنند؛ آدمکی که وزغ‌گونه است، یعنی دایره­‌ای با چهار خط در اطراف آن. در ۴ سالگی کودک اجزایی را به آدمک اضافه می­‌کند و در ۵ سالگی به دایره‌­ای که در ۳ سالگی رسم کرده، یک دایره دیگر اضافه می‌­کند.

در ۶ سالگی ترسیم آدمک کامل­‌تر می­‌شود و او قادر است جزئیات بیشتری به آن اضافه کند. اندازه­ آدمک نیز معنا و مفهومی خاص دارد.

ترسیم آدمک به صورت کوچک گاهی کمرویی، ترس و بازداری و پنهان‌کاری را به نمایش می­‌گذارد.

در تفسیر نقاشی کودکان آدمک بزرگ نشانه اعتماد به نفس بالا، احساس ایمنی، شکفتگی و نیاز به گسترش‌جویی و پیشرفت و عدم پنهان‌کاری است.

کودکانی که اغلب با لوازم طراحی و نقاشی خود، پلیس یا سرباز می‌­کشند، به نوعی پرخاشگری را نشان می­‌دهند.

کودکانی که بیشتر دلقک ترسیم می­‌کنند، نشانه نوعی شادی کاذب و اضطرابی پنهان است.

در تحلیلی نقاشی کودکان اگر کودک آدمک خود را به صورت باغبان نقاشی کند، نشانه شادی و نشاط واقعی است.

ترسیم ماهی­گیر نشانه خلقی آرام است و اینکه در راه رسیدن به هدف صبور است.

مفهوم اجزای آدمک در تحلیل نقاشی کودکان

معنای سر و چشم

سر: کودکانی که سر آدمک را بزرگ ترسیم می­‌کنند، نشانه خوددوست‌داری و تکبر اخلاقی و عقلی است. در تحلیل نقاشی کودکان، ترسیم سر به صورت کوچک احتمالاً نشانه نوعی پنهان‌کاری یا اضطراب است.

چشمها: کودکانی که چشم‌ها را بزرگ می­‌کشند، نشان‌دهنده­ برون­‌گرایی و کنجکاوی است. ترسیم چشم‌ها به صورت کوچک نشانه درون­‌گرایی است.

گاهی در سنین ۴ یا ۵ سالگی کشیدن چشم­‌های بزرگ نشانه کنجکاوی جنسی است.

در تفسیر نقاشی کودکان، عدم ترسیم چشم­‌ها نشانه عدم تمایل به دیدن است.

دختران نسبت به پسران چشم‌ها را دقیق­‌تر ترسیم می­‌کنند. دخترانی که زیاد بر روی چشم‌ها دقت می­‌کنند، در حقیقت تأکید بر هویت زنانه است و پرداختن زیاد به چشم­‌ها مانند کشیدن مژه و ابرو نشانه حس زیبایی‌شناختی است.

پسرانی که بر کشیدن چشم‌ها زیاد تأکید دارند، نشانه خودشیفتگی و تمایلات زنانه است.

مفهوم دهان و دندان در تحلیل نقاشی کودکان

دهان: کودکانی که دهان و لب‌ها را با خطوط پررنگ و با جزئیات می­‌کشند، معنای جسمانی را القا می‌کنند.

لبی که به صورت یک خط ترسیم می­‌شود، گاهی تنش را نمایان می­‌سازد. در تحلیل نقاشی کودکان، کشیدن لب­‌های اغلب کلفت و ضخیم احتمالاً نشانه پرخاشگری است.

دندان: معمولاً کودکان دندان‌ها را ترسیم نمی­‌کنند. اگر کودکی در نقاشی اغلب دندان‌ها را نقاشی کند، شاید نوعی خشونت را به نمایش بگذارد.

کودکی که دهانی خندان با دندان می­‌کشد، هم تمایل به محبت را نشان می­‌دهد و هم تمایل به خشونت را.

اگر کودکی دندان­‌های خراب و ناسالم برای آدمک نقاشی کند، نشانه فقدان انرژی و نیروی حیاتی است.

گوش، گونه، گردن و ناف

گوش: کودکان تا ۴/۵ سالگی گوش‌ها را نمی­‌کشند ولی اگر کودک به سن کشیدن گوش رسیده باشد ولی آنها را ترسیم نکند، نشانه امتناع از شنیدن است.

معمولاً چیزهایی که این کودکان می­‌شنوند، برایشان جالب نیست و آنها را اذیت می­‌کند.

در تحلیل نقاشی کودکان کشیدن گوش‌های بزرگ نشانه تمایل به موسیقی، دوست داشتن موسیقی، کنجکاوی و شاید نوعی اختلال شنوایی است. مثلاً کودکان ناشنوا یا گوش‌ها را ترسیم نمی­‌کنند یا آن را بزرگ می‌­کشند.

گونه‌­ها: ترسیم گونه‌­ها به گونه­‌ای که نشانه خندیدن باشد، مثلاً دو دایره که در دو طرف دهان کشیده می­‌شود، نوعی احساس شادی و خوشحالی و خوش‌خلقی را نشان می‌­دهد.

گردن: رابط بین ذهن و جسم است. کودکانی که گردن را نقاشی نمی­‌کنند، نشانه مادی‌گرایی است.کودکانی که گردن را ظریف و نازک می­‌کشند، تمایل به رشدیافتگی و نیاز به جاه‌طلبی را نشان می­‌دهند.

ناف: معمولاً کودکان ناف را رسم نمی­‌کنند. در تعبیر نقاشی کودکان ترسیم ناف توسط کودکان گاهی نشانه کنجکاوی­‌های کودک در مورد احتمال تولدشان از این ناحیه است.

روانشناسان معتقدند ناف نمادی از مرکزیت خود، توجه نکردن به دیگران و پیرامون است.

چانه، مو، ریش و سبیل

چانه: ترسیم چانه نمادی از قدرت کلامی و تأیید خود است. اگر چانه خیلی دقیق کشیده شود، تمایل به تأیید شدن و قدرت را نشان می­‌دهد.

موها: کودکان مخصوصاً دختران زمانی که به سنی می­‌رسند که می‌­توانند هویت خود را تشخیص دهند، موها را ترسیم می­‌کنند که خود نمادی از هویت زنانه است.

پسرانی که روی کشیدن موها زیاد تأکید دارند، نشانه خودشیفتگی و تمایلات زنانه است.

در تفسیر نقاشی کودکان، گاهی موها نشانه پنهان‌کاری است و کودک از آن به عنوان نقاب استفاده می­‌کند.

ریش و سبیل: کودکان از ۶ سالگی به ترسیم ریش و سبیل می­‌پردازند. کودکی که ریش و سبیل را نقاشی می­‌کند، می­‌خواهد هویتی را برای آدمک خود تعیین کند.

مفهوم دست و پا در تعبیر نقاشی کودکان

مفهوم دست‌ها و پاها در تفسیر نقاشی کودکان

کودکانی که دست‌ها و پاهایی تنومند و استوار نقاشی می‌­کنند، معمولاً اعتماد به نفسی بالا دارند.

ساق پاهای بلند و طویل نشانه پویایی و فعالیت است و ساق‌های کوتاه نشانه تسلیم و فقدان پویایی است.

در تحلیل نقاشی کودکان، پاهایی که به صورت باز از هم کشیده می­‌شوند، نشانه اطمینان است و پاهای به هم چسبیده معمولاً نشانه عدم اطمینان است.

اگر پاها به صورت نوک‌تیز یا به سمت بالا کشیده شوند، گاهی نشانه درگیر شدن در کنجکاوی‌های جنسی است.

کشیدن پاها با لوازم طراحی و نقاشی به صورت خلاف جهت هم به نوعی تعارض را نشان می­‌دهد.

در تفسیر نقاشی کودکان، اگر دست‌ها و بازوها به سمت بالا کشیده شوند، نشانه شادی و خوشحالی است.

ترسیم دست‌ها به صورت هشت در دو طرف تنه­ آدمک، طبیعی و نرمال است.

اگر دست‌ها در آغوش آدمک و اغلب به صورت بسته ترسیم شود، نشانه احساس ناامنی و فاصله گرفتن از دیگران است.

حذف و عدم ترسیم دست‌ها یا پنهان کردن آنها، شاید نوعی پنهان‌کاری را نشان می‌­دهد.

کفش، دکمه و جواهرات

کفش: کشیدن کفش‌ها و تأکید زیاد بر ظاهر کفش، نمادی از مردانگی است و تأکید بر درون کفش مثلاً رنگ کردن داخل کفش‌ها نمادی از زنانگی است.

دکمه و جواهرات: ترسیم دکمه‌­ها نشانه مهم جلوه دادن آدمک و تبعیت از نظم و حفظ آن و رعایت مقررات اجتماعی است.

در تفسیر نقاشی کودکان ترسیم جواهرات برای آدمک نشانه حس زیبایی‌شناسی و جلب توجه است.

مفهوم حیوانات در تحلیل نقاشی کودکان

حیوانات نیز همچون دیگر عناصر موجود در تفسیر نقاشی کودکان مفاهیم و معانی خاصی دارند. ترسیم حیوانات در نقاشی کودکان انعکاسی از دنیای درون و ناهشیار ذهن است.

ترسیم حیوانات با لوازم ظراحی و نقاشی به نوعی امکان آزادسازی غرایز ناهشیار را فراهم می‌­کند. گاهی ترسیم حیوانات توسط کودکان در مقایسه با ترسیم شخصیت­‌های انسانی، واقعیت را بهتر و آسان­‌تر نشان می­‌دهد.

حیوانات اهلی مانند مرغ و خروس، جوجه و گربه نشانه احساسات مهارشده و اجتماعی‌شده است.

حیوانات وحشی مانند شیر، ببر، پلنگ و… در تحلیل نقاشی کودکان گاهی نمادی از پرخاشگری و افسارگسیختگی است. مثلاً کودکان کتک‌کاری بین خواهر و برادر را در قالب ترسیم حیوانات وحشی نشان می­‌دهند.

معنی حیوانات در نقاشی کودکان

خرگوش، گربه و سگ

خرگوش: نمادی از زیبایی، هوش، زرنگی و دوست داشتن است. معمولاً کودکان کسی را که خیلی دوست دارند و نسبت به او ترس و اضطرابی احساس نمی­‌کنند، به صورت خرگوش نقاشی می­‌کنند.

گربه: زیبا و دوست‌داشتنی و از طرفی آسیب‌رسان است. مانند همه حیواناتی که پوست نرم دارند، در تفسیر نقاشی کودکان گربه نیز نمادی از گرایش کودک به ناز و نوازش است و به دلیل ملایمت و ظرافت دارای ارزشی زنانه نیز هست.

اغلب دخترانی که به دنبال کسب هویت دخترانه هستند، در نقاشی خود گربه ترسیم می‌­کنند. گاهی گربه تضاد و تعارض را نیز نشان می­‌دهد.

سگ: در تحلیل نقاشی کودکان، سگ مظهر وفاداری و یک شخص وفادار ولی ترسناک است. سگ حیوانی است که برای کودکان پاسداری و امنیت را تداعی می­‌کند.

ترسیم سگ نیز گاه نمادی از ملاطفت، نوازش و اطاعت است ولی از طرفی ممکن است پرخاشگر باشد یا گاز بگیرد. بنابراین اگر اغلب سگ در نقاشی کودکان دیده شود، می­‌تواند نشانه تقاضای مهر و محبت یا نوعی پرخاشگری پنهان باشد.

خرس، آهو، شغال و میمون

خرس: پرقدرت و قوی، باهوش، خشمگین و نشانه­‌ای از عدم دوست داشتن است و ترسیم آن در نقاشی نمادی از فردی خشن است.

آهو: زیبا و دوست‌داشتنی، نجیب و مظلوم است که باید از او حمایت شود. کودکی که خود را شبیه آهو نقاشی کند، احتمالاً نیاز به حمایت را تداعی می­‌کند.

شغال: آسیب‌رسان است. شغال نمادی از وابستگی است.

میمون: سمبل شادی و نشاط و تیزهوشی است. زبر و زرنگ و زیرک است اما دوست‌داشتنی نیست.

مفهوم پرندگان مختلف در تفسیر نقاشی کودکان

پرندگان: زیبا و دوست‌داشتنی، غیرقابل دسترس و مورد علاقه هستند.

پرندگان سیاه و کلاغ: نمادی از ترس و اضطراب یا تهدید هستند. در تحلیل نقاشی کودکان، کلاغ نماد زشتی، خبرچینی و پیام‌آوری آسیب‌رسان است.

اگر کودک فردی را به شکل کلاغ ترسیم کند یعنی او را دوست ندارد.

گنجشک و بلبل: شادی‌بخش است و دلچسب و زیبا. اگر کودک خود را به شکل گنجشک یا بلبل ترسیم کند یعنی حرف‌هایش شنیده می­‌شود و او را دوست دارند.

کبوتر: سمبل پاکی، صلح و دوستی است که نباید به او آسیب رساند.

عقاب و شاهین: سمبلی از زیبایی، قدرت و توانایی است. کودکانی که اغلب خود را به شکل عقاب ترسیم می‌­کنند، دوست دارند آن قدر قوی شوند تا از کنار افرادی که به آنها لطمه می­‌زنند و آنها را درک نمی­‌کنند، دور شوند. این کودکان احتمالاً در ارتباطات خود نوعی مشکل عاطفی یا رفتاری دارند.

قو: زیبا و سمبل وقار و متانت است. کودکانی که اغلب قو ترسیم می­‌کنند، احتمالاً نوعی تنهایی و انزوا را به تصویر می­‌کشند.

شیر، ببر و پلنگ

سمبلی از قدرت، زیبایی و خشم که باید در برابر آنها از خود محافظت کرد. مثلاً اگر کودک اغلب پدرش را به شکل شیر نقاشی کند، نشانه آن است که احتمالاً از طرف پدر تنبیه می‌‌شود.

ابعاد رواشناختی نقاشی کودکان

مرغ و جوجه

زیبا ولی ضعیف هستند. مرغ و جوجه‌ها نمادی از چارچوب خانواده کودک است.

کودکی که می­‌خواهد مورد نوازش یا حمایت قرار بگیرد، با جوجه‌ها همانندسازی می­‌کند.

لانه به معنی کانون خانواده است که کودک در آن احساس لذت می­‌کند.

مار، کرم و سوسمار

مار و کرم: نشانه‌ای از غرایز پنهانی یا دل­مشغولی­‌های جنسی هستند. اگر کودک فردی را اغلب به شکل مار ترسیم کند، احتمالاً نوعی سوءاستفاده جنسی را نشان می­‌دهد.

سوسمار: سمبل زشتی، خشونت و آسیب‌زننده است. کودکی که فردی را به شکل سوسمار ترسیم کند، یعنی از سوی او تهدید می­‌شود.

مفهوم موجودات دریایی در تحلیل نقاشی کودکان

ماهی: نمادی از فردی است که وابستگی زیادی به شرایطش دارد. ترسیم ماهی نشانه آرامش و شادی در محیط خانواده است.

در تحلیل نقاشی کودکان، ماهی ممکن است نمادی از بیان مردانگی باشد.

ترسیم ماهی بزرگ به شکل موشک، نمادی از احساسات عمیقی است که کودک توان ابراز و بیان آنها را ندارد.

کوسه: نماد خطر و پرخاشگری است. اگر کودک اغلب کوسه‌­ها را ترسیم کند، به نوعی پرخاشگری را به نمایش می‌­گذارد.

دلفین: شبیه به ماهی است. هوشمند و بانشاط است و بیانگر فردی است که به راحتی ارتباط برقرار می­‌کند.

لاکپشت: سمبل درایت و اندیشمندی، صبوری و بردباری است. البته برای کودکان تداعی‌کننده فردی است که کُند عمل می­‌کند.

کودک در حال نقاشی های رنگی

خر، الاغ، قاطر، کانگورو و زرافه

خر، الاغ و قاطر: نماد پرطاقتی، صبوری و ساده‌لوحی است. این حیوانات در تفسیر نقاشی کودکان فردی را تداعی می­‌کند که نادان و تابع افکار خودش است.

کانگورو: قوی و قابل اعتماد است. اگر کودک خود را شبیه به کانگورو ترسیم کند، نیاز و وابستگی به مادر را نشان می‌­دهد.

زرافه: نزدیک، دوست‌داشتنی ولی مزاحم است. سمبل فردی است که بدون اجازه در کار دیگران دخالت می­‌کند.

شتر، گوسفند، کرگدن و فیل

شتر: در تحلیل نقاشی کودکان، شتر نمادی از طاقت و فایده‌رسانی است اما در مواردی نمادی از آدم کینه­‌ای است.

گوسفند: پرفایده و مطیع، نشانه فردی است که هر چه در حقش اجحاف شود، باز هم سر خم می­‌کند.

کرگدن: قوی، زشت و غیرقابل دوست داشتن است. کودک اگر فردی را شبیه کرگدن بکشد یعنی او را دوست ندارد.

فیل: در تفسیر نقاشی کودکان، فیل نمادی از قدرت، مهربانی و نجابت است.

معنی حشرات در تعبیر نقاشی کودکان

حشرات: همگی موذی، آسیب‌رسان و بدجنس هستند، به جز پروانه که نمادی از زیبایی و دور از دسترس بودن است.

عنکبوت: نمادی از مادری قدرتمند است.

حرف آخر تفسیر نقاشی کودکان و ابعاد مختلف آن

کودکان علاقه زیادی به استفاده از لوازم طراحی و نقاشی دارند. رنگ‌های متنوع برای کودکان جذابیت زیادی دارد.

به همین دلیل در صورت تامین بودن لوازم طراحی و نقاشی، آنها از سنین نوزادی شروع به طراحی و نقاشی می‌کنند. نقاشی نوزادان نقش مهمی در رشد مهارت های ذهنی و حرکتی آنان دارد.

علاوه بر مزایای نقاشی برای رشد مهارت ها و خلاقیت کودکان، روانشاسی نقاشی کودکان در مراحل مختلف رشد کودک، می‌تواند اطلاعات مفیدی را در اختیار والدین قرار دهد.

در این مقاله از مجله تخصصی آریاکید به بررسی مفاهیم عناصر مختلف جهت تفسیر نقاشی کودکان پرداختیم. تحلیل نقاشی کودکان احساسات و حالات درونی آنها را آشکار می‌سازد.

با خرید لوازم طراحی و نقاشی و تشویق کودک به نقاشی کردن، علاوه بر تقویت مهارت ها و خلاقیت او، به شناخت بهتری از کودک خود دست خواهید یافت.


منابع:

عاصی، عربی و سیدی، حسن. (۱۳۶۸). کودک و نقاشی، تهران: انتشارات برگ.

حاجلو، مهناز. (۱۳۸۹). تحلیل نقاشی کودکان، تحلیل معانی رمزی و عناصر نقاشی، تهران: انتشارات قصیده، چاپ سوم.

داداش‌زاده. کاوه. (۱۳۷۳). نقاشی و نوشته­‌های کودکان، تهران، انتشارات گوتنبرگ.

توماس، گاف سیلک. (۱۳۸۰). مقدمهای بر روانشناسی نقاشی کودکان، ترجمه عباس رنجبر، تهران، انتشارات طرح نو.


author-avatar

درباره آزاده سیدمیرزایی

سرکار خانم سید میرزایی، دانش آموخته مقطع کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی در دانشگاه خوارزمی، به مدت 4 سال است که به دلیل علاقه وافر به تحقیق، پژوهش، در این حوزه فعالیت دارد. تعهد و مسئولیت پذیری دو ویژگی بارز اوست. صبر و شکیبایی او سبب شده تا در پژوهش های طولی بتواند با اشتیاق کار کند. او اعتقاد به پیشگیری قبل از درمان دارد، لذا آموزش را بر هر چیزی ارجح میداند. تعلیم و تربیت صحیح و شادی کودکان این مرز و بوم از دغدغه های اصلی اوست.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *